Isra’ila Ta Karyata Zargin Haifar Da Matsanancin Yunwa a Gaza

Sama da ƙungiyoyin agaji da na kare haƙƙin bil’adama 100 sun yi kira da a yi wa al’ummar Gaza sauri, suna gargadin cewa yunwa mai tsanani na yaduwa a yankin. Wannan ya zo ne bayan Faransa ta kuma yi gargadin cewa matakan Isra’ila na hana shigar da kayan agaji na haifar da annobar yunwa.

Matsanancin Halin da Al’ummar Gaza ke Ciki

Shugaban Hukumar Lafiya ta Duniya (WHO), Tedros Adhanom Ghebreyesus, ya bayyana cewa akwai “ƙasƙo mai yawa na al’ummar Gaza da ke fama da yunwa.” Ya kuma shaida wa manema labarai cewa ba shi da kalmomin da zai iya kwatanta mummunan halin da ake ciki, wanda ya ce mutum ne ya haifar da shi da gangan.

Ghebreyesus ya yi kira ga duniya da ta dauki mataki don hana mutuwar masu fama da yunwa, musamman yara da mata. Ya kuma nuna damuwarsa game da yadda Isra’ila ke hana shigar da kayan agaji da magunguna cikin Gaza, lamarin da ke kara dagula matsalar.

Martanin Isra’ila

Daga bangaren Isra’ila, mai magana da yawun gwamnati David Mencer ya karyata zargin cewa Isra’ila ce ke haifar da yunwar da ke addabar Gaza. A maimakon haka, ya dora alhakin kan Hamas, yana mai cewa, “Babu wata yunwa da Isra’ila ta haddasa. Hamas ce ke da alhakin duk wani matsalar da ke faruwa a Gaza.”

Mencer ya kuma kara da cewa Isra’ila tana ba da izinin shigar da kayan agaji, amma Hamas tana amfani da su wajen tallafawa mayakanta. Wannan ya sa gwamnatin Isra’ila ke da wani tsari na tantance ko kayan agajin da ake shigowa da su na da amfani ga jama’a ko a’a.

Rahotanni daga Gaza

Daga cikin wadanda ke cikin Gaza, rahotanni sun nuna cewa mutane suna mutuwa a layin jira saboda rashin abinci da magunguna. Wasu sun bayyana cewa suna jiran sa’o’i a wuraren karbo agaji don samun abinci ko ruwa, amma galibi suna komawa gida babu kome.

Wata mace da ke zaune a Gaza ta bayyana wa DW Hausa cewa, “Ba mu da abinci, ruwa, ko wuta. Yara suna murmushi saboda yunwa. Wannan ba abin da ya kamata ya faru a kowane yanki na duniya ba.”

Karin Matsalolin Lafiya

Baya ga yunwa, rahotanni sun nuna cewa cututtuka kamar gudawa, zazzabi, da sauran cututtuka na yaduwa saboda rashin tsafta da kayan kiwon lafiya. Asibitoci sun cika, kuma ba su da isassun kayan aiki don magance marasa lafiya.

Hukumar Lafiya ta Duniya ta kuma yi gargadin cewa idan ba a yi sauri ba, yanayin na iya zama mafi muni, musamman ga yara da suka fi rauni.

Kira ga Duniya

Ƙungiyoyin agaji sun yi kira ga kasashen duniya da su dauki mataki na gaggawa don taimakawa al’ummar Gaza. Suna bukatar a sassauta hanyoyin shigar da agaji da kuma ba da tallafin kudi don rage wahalar da mutane ke fuskanta.

Majalisar Dinkin Duniya ta kuma yi kira ga Isra’ila da ta ba da izinin shigar da kayan agaji cikin sauƙi, tare da karfafa waɗanda ke da iko da su yi amfani da su don taimakon jama’a.

Hanyoyin Magance Matsalar

Masana sun ba da shawarwari daban-daban kan yadda za a magance matsalar, ciki har da:

• Ƙarfafa hanyoyin shigar da agaji ta hanyar amincewar ƙungiyoyin duniya.
• Ba da tallafin kuɗi ga ƙungiyoyin agaji da ke aiki a Gaza.
• Ƙarfafa shirye-shiryen tallafawa al’umma don rage tasirin yunwa.
• Yin aiki tare da gwamnatin Falasdinu da sauran ƙungiyoyi don tabbatar da cewa agajin ya isa ga waɗanda suka fi bukata.

Duk da haka, har yanzu akwai bukatar a yi sauri don hana mutuwar ƙarin mutane saboda yunwa da cututtuka.

Credit: DW Hausa