Trump Ya Gargadi Rasha Da Manyan Takunkuman Tattalin Arziki Idan Ba Ta Kawo Karshen Yakin Ukraine Ba

BIRNIN NEW YORK – Shugaban Amurka, Donald Trump, ya yi kakkausar gargadi ga Rasha a yayin jawabinsa na farko a babban taron shekara-shekara na Majalisar Ɗinkin Duniya (MDD), inda ya bayyana cewa yana shirye ya kakaba wa Moscow manyan takunkuman tattalin arzikin duniya idan ba ta yi aiki don kawo ƙarshen yakin Ukraine da take yi ba. Maganganun Trump, waɗanda suka zo a cikin yanayi na tsananin rikici a tsakanin manyan ƙasashe, sun nuna ƙudurin da ya yi na sake mayar da Amurka a matsayin jagora a fagen harkokin ƙasa da ƙasa.

Gagarumin Matsin Lamba Kan Rasha

A cikin jawabin da ya yi a zauren taron a birnin New York, Shugaba Trump ya yi kira ga dukkan abokan hulɗan Amurka da su yi wani babban mataki na haɗin gwiwa domin sanya matsin lamba kan Shugaban Rasha, Vladimir Putin, ya ja da baya daga Ukraine. Ya bayyana cewa, idan Rasha ta ci gaba da ki, to za a yi amfani da dukkan kayan aiki na tattalin arziki don murkushe ta.

“Rasha tana buƙatar fahimci cewa za mu yi amfani da dukkan hanyoyinmu, musamman ma ƙarfin tattalin arzikinmu, don tabbatar da zaman lafiya,” in ji Trump. “Idan ba a kawo ƙarshen wannan yaƙin ba cikin gaggawa, to manyan takunkuman da za su fi na baya daga cikin ƙasashen duniya za su zo. Za su kasance masu tsanani, kuma za su shafi kowane fanni na tattalin arzikin Rasha.”

Wannan mataki, a ce, zai haɗa da takunkume kan harkokin mai da iskar gas, da kuma hana manyan kamfanonin Rasha shiga cibiyoyin kuɗi na duniya. Maganganun sun zo ne a daidai lokacin da rikicin Ukraine ya kai shekara ta uku, yana barin barna mai yawa a bangarorin duka.

Fatali da Batun Kafa Kasar Falasdinu

Bayan batun Rasha, Shugaba Trump ya kuma nuna rashin jin daɗinsa game da yadda ake tattaunawar kafa ƙasar Falasdinu. Ya yi kira ga ƙasashen Larabawa da su ƙara taimakawa wajen samar da hanyar samun zaman lafiya a yankin, maimakon dogaro kacokan kan taimakon ƙasashen waje.

“Dole ne a sami wata hanya ta gaskiya da za ta kawo karshen rikicin nan na tsawon shekaru,” in ji shi. “Amma hakan ba zai yiwu ba tare da haɗin kai na cikin gida da na yanki ba. Ƙasashen da ke kewaye da Falasdinu dole ne su taka rawar gani. Amurka za ta ci gaba da zama mai ba da shawara, amma ba mai ɗaukar nauyin dukkan alhura ba.”

Wannan matsayin ya bambanta da na wasu shugabannin Turai da suka yi kira da a yi sauri a kafa ƙasar Falasdinu. Alkaluman sun nuna cewa Trump yana neman canza tsarin tattaunawar, wanda hakan na iya haifar da rikici da ra’ayin da ke cikin Majalisar Ɗinkin Duniya.

Soki Ga Tarayyar Turai Kan Bakin Haure

Wani batu mai zafi da Trump ya tabo shi ne batun ‘yan gudun hijira da bakin haure. Ya soki Tarayyar Turai kan manufofinta da ake zargin rashin tsari, inda ya ce yunkurin da ake yi na ɗaukar dukkan ‘yan gudun hijira ba zai kawo ci gaba ba, a’a zai haifar da matsaloli ga tattalin arziki da kuma tsaron ƙasashen Turai.

“Tarayyar Turai ta yi kuskure ta bar kofofinta a buɗe ba tare da wani tsari ba,” in ji Trump. “Wannan ba alheri bane, wannan shafawa ce. Dole ne a kiyaye haddin kan iyakoku, kuma a tabbatar da cewa an gudanar da shigar da mutane cikin tsari daidai gwargwado. Amurka ta koyi darasin nan, kuma muna fatan abokanmu a Turai su koyi shi ma.”

Maganganun sun zo ne a lokacin da ƙasashen Turai ke fuskantar rikicin shiga da ƙaura, musamman a kan hanyoyin da ke shiga Italiya da Girka. Yayin da wasu shugabannin Turai suka nuna adawa da wannan matsayin, wasu kuma suna ganin cewa yana da muhimmanci a sake duba tsarin.

Yaki da Sauyin Yanayi: “Gagarumin Yaudara”

Babban abin da ya ja hankalin masu sauraro a jawabin Trump shi ne yadda ya kau da kai ga batun sauyin yanayi. Ya bayyana shirin yaki da sauyin yanayi a matsayin “gagarumin yaudara” a duniya, inda ya yi kira ga shugabannin duniya da su daina ɓata kuɗi da ƙoƙarin da ba su da wata matsala.

“Muna ɓata biliyoyin daloli a kan wani abu da ba shi da tabbas,” in ji shi. “Muna barin aikin yi ga ƙasashe masu tasowa, muna toshe hanyoyin samun wutar lantarki mai tsada. Dole ne mu mai da hankalinmu kan abubuwa masu muhimmanci da suka shafi tattalin arzikinmu da tsaronmu.”

Wannan kalaman sun saba wa ra’ayin da yawancin ƙasashe ke da shi, musamman na Turai, inda ake ɗaukar yaki da sauyin yanayi a matsayin babbar barazana ga duniya. Akwai tsoron cewa wannan matsayin zai iya kawo cikas ga yunkurin haɗin gwiwar duniya kan batun.

Martani Daga Sauran Shugabanni

Jawabin Trump ya samu martani daban-daban daga shugabannin duniya da suka halarci taron. Yayin da wasu suka yaba da karfinsa na magana da kuma jajircewarsa na kare muradun Amurka, wasu kuma sun nuna adawa da ra’ayoyinsa, musamman na game da sauyin yanayi da kuma harkokin bakin haure.

Shugaban Faransa, Emmanuel Macron, a wani jawabi daban, ya yi ikirarin cewa duniya ba za ta iya jurewa rashin haɗin kai kan batutuwan muhalli ba. Hakazalika, Shugabar Tarayyar Turai, Ursula von der Leyen, ta nuna cewa Turai za ta ci gaba da bin manufofinta na yaki da sauyin yanayi da kuma kula da ‘yan gudun hijira.

Duk da haka, akwai alamun cewa wasu ƙasashe, musamman na Afirka da Latin Amurka, suna da ra’ayi mai kama da na Trump game da bukatar daidaiton alhakin kan sauyin yanayi da kuma bukatar ƙasashen da suka ci gaba su biya diyya.

Tasiri Kan Harkokin Kasa Da Kasa

Gabaɗaya, jawabin Trump a babban taron Majalisar Ɗinkin Duniya ya nuna cewa za a ga sauye-sauye a manufofin ketare na Amurka. Alamar da ta fito ita ce za a ba da fifiko ga harkokin tattalin arziki da tsaron kasa, sannan kuma za a yi watsi da wasu batutuwan da ake ɗauka a matsayin na siyasa kawai.

Yayin da aka yi sauran ranar taron, sauran shugabannin duniya za su ci gaba da gabatar da ra’ayoyinsu. Amma babu shakka, maganganun Trump sun sanya wani sauti na musamman a cikin tattaunawar, wanda zai yi tasiri ga yadda ake tafiyar da harkokin duniya a shekaru masu zuwa.

Za a jira abin da zai biyo baya kan takunkuman da ya yi wa Rasha gargadi, da kuma yadda ƙasashen Turai za su amsa kalaman nasa na sukar manufofinsu. Duk wani mataki da za a ɗauka zai shafi dangantakar Amurka da sauran ƙasashen duniya.

Full credit to the original publisher: Deutsche Welle (DW) – Source Link