Majalisar Dattawa Ta Ba Da Shawarar Tuhumar Ta’addanci Ga Masu Sata Man Fetur

Gwamnatin Najeriya Ta Ƙara Tsanantawa Kan Cin Hanci Da Rashawa

Majalisar Dattawan Najeriya tana ƙoƙarin ƙara matakan tsaurarawa don yaƙar sata man fetur, gami da yiwuwar sanya manyan masu laifin a matsayin ‘yan ta’adda tare da hukunce-hukuncen da suka dace.

Shugaban Majalisar Dattawa Godswill Akpabio ya sanar da waɗannan shirye-shiryen yayin buɗe taron jama’a na kwana biyu kan batun ci gaba da sata man fetur a yankin Niger Delta. An gudanar da taron a reshen Majalisar Dattawa na Majalisar Dokokin Ƙasa.

Ƙudurin Majalisa Don Matakan Tsaurarawa

Wakilin Shugaban Majalisar Dattawa Jibrin Barau ya jaddada cewa Majalisar Dokokin Ƙasa ta 10 ba za ta yi watsi da ci gaba da lalata tattalin arziƙin ƙasa ba.

“Muna shirye don ƙarfafa dokoki, ƙara kulawa, da tabbatar da cewa hukumomin da ke da alhakin kare kadarorin mu na man fetur suna da alhakin,” in ji shi.

Matakan da aka ba da shawarar sun haɗa da:

• Tuhumar ta’addanci ga manyan masu sata man fetur
• Aiwatar da tsarin auna man fetur ta dijital da tsarin sa ido na ainihi
• Ƙara gaskiya a cikin ɗaukar man fetur da rahoton kuɗin shiga
• Ƙara haɗin kai tsakanin hukumomin tsaro da na yaki da cin hanci da rashawa
• Haɗin kai na ƙasa da ƙasa don hana sata man fetur

Gargadi Kai Tsaye Ga Masu Laifi

Akpabio ya yi kakkausar gargadi ga masu sata man fetur: “Ga masu laifin sata man fetur, lokacinku ya ƙare. Ga hukumomin da aka ba su alhakin kare albarkatunmu, ƙasar tana kallo.”

Ya bukaci kamfanonin mai su saka hannun jari a cikin tsare-tsaren sa ido na zamani kuma ya yi kira ga al’ummomin da ke da man fetur su shiga cikin kare kadarorin maimakon su kasance masu kallo kawai.

Mummunan Tasirin Tattalin Arziki

Yana mai nuna matsalar, Akpabio ya lura cewa man fetur da iskar gas suna da gudummawar:

• Fiye da kashi 80% na kuɗin shiga gwamnati
• Kashi 90% na kuɗin shiga na ƙasashen waje

Rahotanni na baya-bayan nan sun nuna cewa Najeriya tana asarar tsakanin ganga 150,000 zuwa 400,000 na man fetur a kowace rana saboda sata – wanda ke nufin asarar biliyoyin kuɗi a shekara.

“Wannan satar ba laifi ne marar wanda aka azabtar ba,” in ji Akpabio, yana bayyana yadda take lalata zaman lafiyar tattalin arziki, rage darajar Naira, da kuma ba da kuɗi don sayar da makamai da tashin hankali.

Kira Don Cikakkun Matakan Magance Matsala

Shugaban Majalisar Dattawa ya bukaci a ba da amsa ga tambayoyi masu mahimmanci:

• Waɗanne ne masu aikata laifin – ‘yan tada kayar baya, ma’aikatan gwamnati, ko haɗin gwiwar ƙasashen waje?
• Me ya sa tsarin tsaro na yanzu ya gaza?
• Ta yaya ake fitar da man fetur da aka sata zuwa ƙasashen waje ba tare da an gano shi ba?

Ya ƙare da kira ga aiki: “Shawarwarin da aka samu daga wannan taron dole ne su haifar da matakan da za a iya aiwatarwa, waɗanda za a iya auna su, da kuma waɗanda ke da ƙayyadaddun lokaci. Rayuwar Najeriya ta dogara da hakan.”

Credit: Business Day