Gwamnatin Tarayya Ta Bayyana Hanyar Da Zata Bi Kafin Aiwatar Da Harajin Fetur

Abuja – Gwamnatin tarayya ta fito waje da bayani kan damuwar da ‘yan Najeriya ke da ita game da harajin kashi 5 cikin ɗari da aka sanya a cikin sabuwar dokar haraji ta 2025, wanda zai kara N45 a kowace litar man fetur da aka sayo.

Ministan kudi kuma mai kula da harkokin tattalin arzikin ƙasa, Wale Edun, ya bayyana cewa a halin yanzu babu wani shiri na aiwatar da harajin, kuma ba sabon abu bane da gwamnatin shugaba Bola Ahmed Tinubu ta ƙirƙiro.

Harajin Fetur Ba Sabon Abu Bane – Ministan Kudi

Yayin da yake magana da manema labarai a birnin Abuja a ranar Talata, 9 ga Satumba, 2025, Wale Edun ya fayyace cewa harajin ya kasance tanadi ne tun daga shekarar 2007 a ƙarƙashin dokar hukumar FERMA, amma bai taɓa aiwatuwa ba.

Ya bayyana cewa sanya tanadin a cikin sabuwar dokar haraji wani ɓangare ne na kokarin gwamnati na haɗa dukkan dokokin haraji da suka wanzu a cikin tsari ɗaya, domin sauƙaƙe bin doka da tattara kudaden shiga.

“Yana da muhimmanci a fayyace wannan batu: sanya karin a cikin dokar haraji ta Najeriya ta 2025 ba yana nufin an kawo sabon haraji bane. Ba yana nufin za a fara biyan wani sabon haraji kai tsaye bane.”

Ministan ya kara da cewa, duk da cewa an sanya tanadin a cikin dokar, har yanzu babu wani shiri na gaggawa ko wata sanarwa da aka fitar domin fara aiwatar da harajin.

Hanyoyin Da Ake Bukata Kafin Aiwatarwa

Wale Edun ya bayyana cewa akwai tsari na musamman da za a bi kafin aiwatar da harajin. Ya ce dole ne ministan kudi ya fitar da umarni na hukumance da za a wallafa a jaridu, kuma har yanzu babu irin wannan umarnin da aka fitar.

“Akwai tsari na musamman da ake bi kafin hakan. A halin yanzu, babu wata sanarwa da aka bayar, babu wata da ake shirin bayarwa, kuma babu wani shiri na gaggawa na aiwatar da wannan harajin.”

Ya kuma bayyana cewa sabuwar dokar haraji ba za ta fara aiki ba sai daga ranar 1 ga Janairu, 2026, wanda hakan yana nufin cewa harajin ba zai fara aiki ba sai bayan wannan ranar.

Gyaran Tsarin Haraji Na Najeriya

Ministan ya bayyana cewa gyaran tsarin haraji ya biyo bayan shekaru ana tattaunawa, aikin fasaha da haɗin gwiwa tsakanin masu ruwa da tsaki daban-daban. Ya ce dokar haraji tana daga cikin dokoki guda huɗu da aka amince da su domin inganta gaskiya, saukaka bin doka ga ‘yan ƙasa da kamfanoni da tattara kudaden shiga.

Ya kara da cewa babban burin gwamnati a shirin gyaran tsarin haraji shi ne sake fasalin shi, domin kawar da rudani da rikitarwa da ke tattare da tsarin haraji na ƙasa.

Tasirin Harajin Kan Tattalin Arziki Da Talakawa

Batun harajin ya jawo cece-kuce a cikin jama’a, musamman ma dangane da tasirinsa kan matalauta da masu karamin karfi. Masana tattalin arziki sun nuna damuwarsu cewa harajin zai kara matsin lamba kan jama’a da ke fuskantar matsalar tsadar rayuwa.

Harajin zai shafi dukkan masu amfani da man fetur, ciki har da masu amfani da motoci, ‘yan kasuwa, da ma masu sana’ar sufuri. Wannan zai haifar da karuwar farashin kayayyaki da sabis saboda ƙarin farashin jigilar kaya.

Barazanar Yajin Aiki Daga Kungiyoyin Kwadago

Kungiyar kwadago ta ƙwadagon (TUC) ta nuna rashin amincewarta kan harajin, inda ta yi barazanar tsunduma cikin yajin aiki idan gwamnati ta ki janye harajin.

Shugabannin TUC sun bayyana cewa harajin da gwamnatin tarayya ta dorawa ‘yan Najeriya sun yi yawa, kuma sun ba gwamnati kwanaki 14 don ta janye harajin.

Wannan mataki na TUC ya nuna irin ƙin amincewar da ƙungiyoyin kwadago ke da shi game da sabbin haraji da gwamnati ke gabatarwa, musamman ma a lokacin da talakawa ke fuskantar matsalar tsadar rayuwa.

Jinginar Harajin Ga Gwamnatin Marigayi

Dangane da asalin harajin, an jingina shi ga gwamnatin marigayi shugaba Umaru Musa Yar’adua, wanda ya gabatar da shi a shekarar 2007. Amma bai taɓa aiwatuwa ba har zuwa yanzu.

Hukumar kula da hanyoyi ta ƙasa (FERMA) ce za ta yi amfani da kudaden harajin domin gyara hanyoyi da kuma inganta tsarin sufuri a ƙasa.

Fahimtar Jama’a Game Da Harajin

Yayin da damuwar jama’a ke ci gaba, masu sa ido kan harkokin tattalin arziki suna jiran bayani mai zurfi game da yadda za a aiwatar da harajin da kuma tasirinsa ga tattalin arzikin gida da na mutum.

Gwamnatin ta yi imanin cewa gyaran tsarin haraji zai kawo sauƙi ga ‘yan kasuwa da kuma haɓaka tattaron kudaden shiga na ƙasa, amma dole ne a yi la’akari da tasirinsa ga talakawa.

Ana sa ran gwamnati za ta ci gaba da bayar da karin bayani game da wannan batu domin share fagen wasiwasi da kuma samun fahimtar jama’a game da manufofin tattalin arziki.

Full credit to the original publisher: Legit.ng – https://hausa.legit.ng/news/1673357-an-zo-wajen-gwamnatin-tarayya-ta-yi-magana-kan-lokacin-fara-biyan-harajin-fettur/