Source: Twitter
**Labari Na Musamman: Bayanin Cikakken Rikicin Shari’a Da Siyasa**
Shugaban Majalisar Dattawa, Godswill Akpabio, ya dauki mataki na musamman da ba kasafai ake gani ba a fagen shari’ar Najeriya. A ranar 1 ga Disamba, 2025, ya shigar da kara a Kotun Koli ta Najeriya, domin ya kalubalanci hukuncin da Kotun Daukaka Kara ta Abuja ta yanke. Hukuncin da ya bata rai ga Akpabio shi ne wanda ya yi watsi da karar da Gwamnatin Tarayya ta gabatar domin neman dagewa kan shigar Sanata Natasha Akpoti-Uduaghan (Sanatan Kogi ta Tsakiya) cikin majalisa.
**Mene Ne Ainihin Batun? Fahimtar Kura-Kuran Tsari**
Kotun Daukaka Kara ba ta yi watsi da karar bisa laifin siyasa ko rashin hujja ba. Akasin haka, ta yi watsi da ita bisa **kura-kuran tsari** (procedural irregularities) masu muhimmanci. Wadannan sun hada da:
1. **Keta Ka’idojin Rubutu:** Alkalan sun gano cewa an yi amfani da girman rubutu (font size) da tazarar layi (line spacing) wadanda ba su dace da ka’idojin kotun ba. A shari’a, wannan ba kuskure na yau da kullum ba ne. Yana nufin rashin kula da cikakkun ka’idoji, wanda kotu ke kallon shi a matsayin rashin mutunta hukuncinta.
2. **Wuce Gona Da Iri A Shafuka:** Takardar karar ta wuce adadin shafukan da doka ta tanada ba tare da an nemi izini musamman daga kotu ba. A al’adance, wannan yana bukatar ‘motion for leave’ domin a wuce wannan iyaka. Rashin yin haka ya saba wa tsarin.
3. **Matsalar Sanarwar Daukaka Kara:** Ita kanta sanarwar da aka fara gabatar da karar ta kunno kai (Notice of Appeal) an same ta da wasu kura-kurai a cikin tsarinta da ingancinta, wanda ya kara dagula matsalar.
Alkalan Kotun Daukaka Kara sun yi ikirarin cewa wadannan ba ‘kananan kura-kurai’ ba ne, sai dai manyan kura-kurai da suka shafi sahihancin duk wata takarda da ake gabatarwa a gaban kotu. Hakan ya sa suka yi watsi da karar baki daya.
**Dalilin Da Ya Sa Wannan Labari Ya Sha Ban Mamaki: Shiga Shari’ar Da Kai**
Abin da ya kara sanya lamarin ya zama mai jan hankali shi ne cewa ba Gwamnatin Tarayya ba ce ta sake daukaka kara. **Shine Shugaban Majalisar Dattawa da kansa, Godswill Akpabio, ya shiga shari’ar a matsayin mai kara.** Wannan mataki na musamman yana nuna cewa Akpabio yana kallon lamarin a matsayin wanda ya shafe shi kai tsaye, watau a matsayinsa na shugaban majalisar da hukuncin ya shafa aikinsa na gudanarwa. A cikin takardunsa, ya yi ikirarin cewa an tauye masa ‘yancin shari’a (fair hearing) saboda kotun bata ba shi damar gyara kura-kuran da aka gano a takardunsa ba.
**Bayan Fage: Rikicin Siyasa Natasha da Akpabio**
Wannan shari’ar ba ta fito daga sarari ba. Tana da tushe mai zurfi a cikin rikicin siyasa da ya dade tsakanin Sanata Natasha da Shugaban Majalisar. Rikicin ya fara ne tun bayan zaben 2023, inda Akpoti-Uduaghan ta lashe kujerar majalisar dattawa ta Kogi ta Tsakiya a karkashin jam’iyyar PDP, yayin da Akpabio ke jagorantar majalisa a karkashin jam’iyyar APC. Ana zargin cewa akwai gagarumin tashin hankali a cikin majalisa kan yadda ake tafiyar da al’amura, wanda wannan shari’ar kawai ta zama wani bangare na gani.
**Matsayin Kotun Koli Da Tsammanin Gaba**
Yanzu haka, Kotun Koli ta karbi karar. Alkalai za su saurari muhawara kan ko kura-kuran tsari da Kotun Daukaka Kara ta gano sun isa ya zama dalilin yin watsi da karar, ko kuma za a iya gyara su sannan a ci gaba da sauraron ainihin batun laifin da ake zargi da shi. Hukuncin da Kotun Koli za ta yanke zai kafa kafa muhimmiyar shari’a kan yadda ake kula da ka’idojin tsari a shari’o’in siyasa masu zafi. Ko za ta amince da cewa kotun karkashin ta yi daidai, ko kuma za ta mayar da shari’ar kotun daukaka kara domin a saurari batun a kan gaskiyarsa.
Source: Facebook
**Hanyoyin Da Sauran ‘Yan Siyasa Za Su Iya Koya Da Wannan**
Wannan lamari ya koyar da darasi mai zurfi ga duk ‘yan siyasa da lauyoyinsu: **kula da tsari shi ne tushen kowane irin shari’a.** Kafin a shiga cikin muhawara kan gaskiya ko kuskure, dole ne takardun da za a gabatar su kasance cikakkun bisa doka. Rashin kula da girman rubutu ko adadin shafuka na iya rusa karar da ta kwashe watanni ana shirya ta. Wannan ya nuna cewa a shari’a, ‘**how you do something**’ (yadda ake yin wani abu) yana da muhimmanci har ma da ‘**what you do**’ (abin da ake yi).
**Ƙarin Bayani: Majalisar Ta Yi Gyara Kan Dokokin Zabe**
A wani bangare na al’amura, Majalisar Wakilai ta fara gyara dokokin zabe (Electoral Act) kafin zaben 2027. Wani daga cikin manyan canje-canjen da aka gabatar shi ne **karawa a kudin da dan takara zai iya kashewa yayin yakin neman zabe.** Masana harkokin zabe da kungiyoyin sa ido kan dimokuradiyya sun nuna damuwarsu cewa wannan karuwar kudin zai iya zama **shinge** ga mutane masu hazaka amma masu karamin karfi na kudi, wanda hakan zai rage yancin jama’a wajen zabar wakilai. Wannan lamari na nuna cewa rikicin da ke faruwa a majalisar dattawa na iya zama wani bangare na babban fagen siyasa da ke fuskantar sauye-sauye da gardama.