Sakin Yaran Papiri: Nasara Ta Yanzu, Amma Yaya Za A Hana Bala’in Nan Gaba?

Rahoto na musamman kan yadda sakin yaran makarantar Papiri ke nuna wani babban mataki, amma yana bukatar sake duba tsarin tsaro na kasa don magance tushen matsalar.

Jin dadin da kasar ta yi bayan an saki yaran makarantar Papiri cikin aminci ya kasance abin farin ciki ga kowa. Amma, bayan murnar yanzu, masana tsaro da masu sa ido kan harkokin kasa suna ta tunanin ko wannan nasara ta wani lokaci ce kawai a cikin wani dogon labari na rikicin tsaro da ke ci gaba da addabar arewacin Najeriya.

Papiri Ba Shi Kadai Bane: Tsarin Sace-Sacen Da Ya Zama Ruwan Dare

Lamarin da ya faru a makarantar St. Mary ta Papiri, Jihar Neja, ba sabon abu bane a tarihin rikicin tsaron arewacin Najeriya. Tun daga sace ‘yan matan Chibok a shekara ta 2014, har zuwa hare-haren da ake kaiwa makarantu a jihohin Kaduna, Zamfara, da Katsina, wannan dabarar ta zama wata hanya ta cin moriyar rashin tsaro. Kowane sace-sace na iya zama nasara ga ‘yan fashi ko kungiyoyin ta’addanci, ta hanyar samun kudaden fansa ko kuma kara matsin lamba kan gwamnati.

Dokta Ibrahim Sani, mai bincike a fannin tsaro a Jami’ar Usmanu Danfodiyo, Sokoto, ya ce: “Sakin yaran Papiri abin murna ne, amma bai kamata mu manta da cewa wannan bala’in yana maimaitawa ba. Tambaya mai muhimmanci ita ce: me yasa makarantu ke zama wurare masu sauki don irin wannan hare-hare? Rashin isassun tsare-tsare na tsaro, nisa da birane, da kuma yanayin talauci sun sa su zama hari ga masu laifi.”

Yadda Ake Saki Wadanda Aka Sace: Sirrin Da Gwamnati Ba Ta Fadi Ba

Daya daga cikin abubuwan da suka fi damuwa game da lamarin Papiri shi ne rashin bayyana yadda aka samu sakin yaran. Gwamnatin tarayya ta yi shelar nasarar amma ba ta fayyace ko an samu ta hanyar tattaunawa, biyan kudin fansa, ko kuma aikin soja ba. Wannan rashin bayyana yana da illa ga tsarin tsaro na dogon lokaci.

Malam Zainab Abdullahi, wacce ta yi nazari kan tattalin arzikin laifi a yankin, ta bayyana cewa: “Idan an biya kudin fansa, hakan yana karfafa ‘yan fashi su kara yin sace-sace. Idan kuma an samu ta hanyar aikin soja, to me ya sa ba za a iya maimaita wannan nasarar a duk lokacin da wani abin ya faru ba? Rashin bayyana wannan yana nuna cewa gwamnati tana guje wa magance tushen matsalar a fili, maimakon ta mayar da hankali kan sakamako kawai.”

Matsalar Tsaro Ta Arewa: Cutar Da Ba A Magance Tushenta Ba

Rikicin tsaron arewacin Najeriya ba wai kawai game da sace-sace ba ne. Ya hada da rikice-rikicen makiyaya da manoma, yaduwar kananan makamai, rashin aikin yi, da kuma raunin tsarin shari’a. Wadannan abubuwan duka sun hada kai suka samar da yanayin da laifuka kamar sace-sace suka yi yawa.

Sojojin Najeriya da sauran jami’an tsaro suna fuskantar kalubale masu yawa yayin da suke kokarin kare fadin yankin da ke da iyaka da kasashe da dama. A wasu lokutan, suna samun nasara kamar yadda aka yi a Papiri. Amma, ba su da isassun mutane da kayan aiki don kare dukkan wuraren da ke cikin haɗari, musamman makarantun da ke nesa da birane.

Hanyar Gaba: Daga Ceton Zuwa Hanawa

Don hana maimaita bala’in Papiri, masana suna ba da shawarwari da dama:

• Ƙarfafa Tsaron Makarantu: Sanya tsarin tsaro na musamman a makarantun da ke cikin yankunan da ake fama da rikici, gami da shigar da ‘yan sanda na musamman da kuma amfani da fasahar lura.
• Magance Talauci: Samar da ayyukan yi ga matasa a yankunan karkara don hana su shiga cikin ayyukan laifi.
• Haɗin Kai Tsakanin Al’umma da Jami’an Tsaro: Ƙarfafa al’amuran wayar da kan jama’a da kuma samar da hanyoyin sadarwa masu sauri don ba da rahoto game da abubuwan da ake ganin suna da ban sha’awa.
• Bayyana Tsarin Gudanar da Rikice-Rikice: Gwamnati na bukatar bayyana tsarin da take bi don magance sace-sace, wanda zai taimaka wajen hana masu laifi cin moriyar rashin bayyanawa.

Sakin yaran Papiri ya nuna cewa idan aka hada kai, za a iya samun nasara. Amma, nasarar ta zama mai dorewa ne kawai idan aka koma ga tushen matsalar. Najeriya ba ta bukatar jin dadin sakin wadanda aka sace kawai, har ta bukatar tsarin da zai hana sace-sace gaba daya.

Tushen Rahoto: Wannan rahoton ya dogara ne akan bayanai da labarai da Daily Post ta wallafa a matsayin tushen farko na bayanai.