IBB Ya Nuna Halin Marigayi Janar Hassan Katsina A Matsayin Maganin Rashin Tsaro Da Talauci A Arewa

Wannan rahoto na asali ne wanda ya dogara ne akan labarin farko daga Legit.ng (Hausa).

Kaduna – Tattaunawar kan matsalolin tsaro da tattalin arziki da Arewacin Najeriya ke fuskanta ta ɗauki wani salo na tarihi da na tunani a wani taron da ya mayar da hankali kan tunawa da wani fitaccen soja na ƙasar.

Tsohon shugaban ƙasa, Janar Ibrahim Badamasi Babangida (IBB), da tsohon babban hafsan sojoji, Laftanar Janar Alani Akinrinade, sun yi kira ga sabon salon shugabanci a yankin – wanda suka ce ya gaza a cikin ƴan siyasar zamani. Suna ɗaukar halayen marigayi Janar Hassan Usman Katsina a matsayin tsarin da ya kamata a koya.

Gurbin Abin Koyi: Yadda IBB Ya Bayyana Hassan Katsina

A jawabinsa da Kanal Lawal Gwadebe mai ritaya ya karɓa, IBB ya siffanta Janar Hassan Katsina a matsayin “tushen ci gaban Arewa“. Babban abin da ya jaddada shi ne tawali’un shugaban nan, salon sa na siyasar zaman lafiya, da kuma fifikon bukatun jama’a akan na kansa.

“Ya kasance ɗan sarauta amma bai taɓa ɗaukar matsayin gata ba. Har yau, shekaru 30 da rasuwarsa, rashinsa yana da nauyi,” in ji IBB a cikin saƙonsa.

Wannan bayanin ya nuna wata babbar ra’ayi: cewa shugabancin da ya dogara da alheri da hidima, maimakon cin gajiyar matsayi, shi ne ainihin abin da yankin Arewa ke buƙata don magance rikice-rikicen tsaro da talauci. IBB ya nuna cewa halayen da Katsina ya nuna – kamar sauƙin kai da gaskiya – sun yi ƙaranci a cikin shugabanni na yau.

Akinrinade Ya Yi Nazarin Bambanci Tsakanin Sojojin Baya Da Na Yanzu

A nasa ɓangaren, Janar Alani Akinrinade, wanda Manjo-JanaM Paul Tarfa mai ritaya ya wakilta, ya ƙara zurfafa binciken ta hanyar kwatanta halin da ake ciki a yau da na baya. Ya siffanta Katsina da cewa “ɗan sarki a cikin sojoji kuma soja a cikin ƴan sarki”.

Muhimmin batu da Akinrinade ya kawo shi ne game da rawar da Katsina ya taka a lokacin yaƙin basasa. Ya bayyana cewa Katsina ya kasance yana faɗaɗa rundunar soja kuma yana kare muradun sojoji a lokacin. Wannan ya bambanta da korafe-korafen da ake yi a yau game da rashin isassun kayan yaƙi da ƙarancin kwarin gwiwa a cikin rundunar.

“Ɗan kaɗan ne ke da gaskiya irin tasa, kishinsa da jaruntakarsa wajen kare haɗin kan ƙasa har yanzu suna jan hankalin matasa,” in ji shi.

Fahimtar ‘Dalilin’ Matsalar Arewa: Rashin Shugabancin Kirki

Daga cikin abubuwan da suka fito daga wannan taron, akwai wata ƙwaƙƙwaran fahimta: cewa dattawan suna ganin rashin tsaro da talauci a Arewa a matsayin sakamakon rashin shugabancin kirki maimakon matsaloli masu zaman kansu.

Sun yi gargadi cewa Arewa na ci gaba da shiga cikin matsanancin halin tattalin arziki da zamantakewa saboda rashin samun shugabancin da ya kwaikwayi abubuwan da suka sa Katsina ya shahara. Wannan ya nuna cewa maganin matsalolin yankin na iya kasancewa a cikin sake dawo da ɗabi’u na gaskiya, tawali’u, da kishin ƙasa a cikin shugabanni – duk wadanda suka yi ƙaranci a yau.

Rahoton Farfesa Abubakar Siddique Mohammed, wanda ya gabatar da alkaluma masu tayar da hankali game da halin da Arewa ke ciki, ya ƙara ƙarfafa wannan ra’ayi ta hanyar nuna yadda rashin shugabancin ingantacce ya haifar da lalacewar tattalin arziki da zamantakewa.

Taƙaitaccen Tarihi: Mene Ne Ake Nufi Da ‘Shugabancin Kirki’?

Don fahimtar muhimmancin kiran IBB da Akinrinade, yana da mahimmanci a fahimci cewa Janar Hassan Usman Katsina (1923-1995) ya kasance babban hafsan sojoji kuma Gwamnan jihar Arewa ta Tsakiya. An san shi da gaskiyarsa, tawali’unsa, da kuma amincewar jama’a. Shi ne wanda ya kafa makarantar horar da sojoji ta Najeriya (NDA) a Kaduna, wanda ke nuna fifikonsa ga horo da inganta soja.

Don haka, lokacin da dattawan suka yi kira ga komawa ga halayensa, suna magana ne game da komawa ga wani tsarin shugabancin da ya dace da al’adun mutane, ya ba da fifiko ga hidima, kuma ya yi imani da cibiyoyi kamar NDA. Wannan ya bambanta da ra’ayin shugabancin da ke da alaƙa da cin hanci da rashawa, neman ci gaban mutum, da kuma raunana cibiyoyi.

Kamar yadda aka ruwaito a cikin tushen labarin, wannan ba karo na farko da IBB ya yi kira ga haɗin kai da addu’a a Najeriya. Sai dai wannan jawabin na musamman ne saboda ya mayar da hankali kan takamaiman halaye da ake buƙata don magance matsalolin yankin Arewa, yana mai cewa mafita ta fara ne da ingantaccen shugabanci.

Ƙarshe: Kiran da tsoffin shugabannin soja suka yi na komawa ga ɗabi’un shugabancin marigayi Janar Hassan Katsina ya nuna wata babbar damuwa game da tushen matsalolin tsaro da tattalin arziki a Arewacin Najeriya. Maimakon duba kawai ga hanyoyin tsaro ko tattalin arziki, suna jaddada cewa ainihin tushen matsalar shine rashin shugabannin da suke da tawali’u, gaskiya, da kishin ƙasa kamar yadda Katsina ya nuna. Wannan ya saita wani muhimmin batu don tattaunawa: shin za a iya magance matsalolin yankin ta hanyar sake dawo da ɗabi’un shugabancin da suka wanzu a baya, ko kuma akwai buƙatar sabon tsari gaba ɗaya?